Bài viết này sẽ mang đến cho bạn những thông tin chi tiết về cây xương bồ, một loại thảo dược quý giá được sử dụng rộng rãi trong Đông y. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về những công dụng, và các bài thuốc từ cây xương bồ để hỗ trợ điều trị hiệu quả nhiều chứng bệnh.
Tên khác: Thạch xương bồ, Thủy xương bồ
Tên khoa học: Acorus Gramineus Soland, Acorus Calamus Linn.
Thổ sản: Trung Quốc trồng ở Tứ Xuyên, Quảng Đông, Thiểm Tây, Hà Nam.
Bộ phận dùng: Thân, rễ
Tính vị - Quy kinh
Vị cay, tính ôn vào 2 kinh tâm và can.
Tác dụng: Tẩy uế, khai khiếu, tuyên khí, trục đờm. Dùng chữa thần kinh suy nhược, kém tiêu hoá, thông cửu khiếu, sáng tai mắt, ôn tràng vị, trị phong hàn tê thấp.
Sách Bản kinh ghi: Xương bồ chữa khỏi phong hàn tê thấp, tiêu nọc độc sang nhọt và bổ ngũ tạng, thông cửu khiếu, sáng tai mắt, trong giọng nói, ấm tỳ vị và bớt đi tiểu tiện nhiều lần (đái rắt).
Sách Biệt Lục ghi: Xương bồ chữa khỏi các chứng chân tay tê thấp mỏi mệt và trẻ em hay trớ oẹ.
Sách Bản thảo cương mục Lý Thời Trần ghi: Xương bồ là thuốc vào, kinh thủ thiếu âm và túc quyết âm. Người nào tâm khí bất túc nên dùng nó.
Sách Lý Sĩ Tài đời Minh ghi: Xương bồ cay, ôn là thuốc chữa tâm và can, khai tâm khiếu, tiêu phục lương (thân thể, đùi vế, xung quanh rốn đều sưng và đau), trừ ho đờm, sát trùng, trừ tà.
Kiêng kỵ: Âm huyết không đủ, hoạt tinh, ra nhiều mồ hôi cấm dùng.
Kỵ sắt, ghét Ma hoàng, Địa đởm, thịt dê và đường mật.
Liều dùng: Ngày dùng 4 - 10g dùng hàng ngày kéo dài 1 - 2 tháng.
Bài 1: Chữa thận hư tai điếc dùng thạch xương bồ với thục địa, hoàng bá làm viên uống.
Bài 2: Cổ phương: Ngày Giáp Tý lấy một tấc thạch xương bồ cửu tiết phơi râm trong 100 ngày tán nhỏ ngâm rượu mỗi lần uống 1 thìa, ngày 3 bận sáng tai mắt, ích thần chí, không quên.
Bài 3: Chữa hạ bộ sang thấp dùng xương bồ, thương truật, bạch truật, mộc qua, ý dĩ, thạch hộc, tỳ giải, hoàng bá sắc uống.
Cây xương bồ là một dược liệu quý giá với nhiều công dụng hữu ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, cần sử dụng đúng cách và liều lượng để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Nguồn: Sách Thuốc Bắc thường dùng - NXB Y học
Share: