Hotline: 0915742369

Bạch thược có tác dụng gì?

Ngày 06 Tháng 09 Năm 2025

Bạch thược là gì?

Bạch thược là rễ đã cạo bỏ lớp bần và phơi hay sấy khô của cây Thược dược (Paeonia lactiflora Pall.), họ Mao lương (Ranunculaceae).

Thược dược là một loại câu thân thảo sống lâu năm có chiều cao trung bình ở vào khoảng 50 – 80cm. Cây mọc thành từng khóm với phần thân nhẵn hoặc có nếp nhăn dọc, thẳng đứng.

Chế biến bạch thược: Đào lấy rễ, rửa sạch đất cát, cắt bỏ đầu đuôi và rễ con, cạo sạch vỏ ngoài sau đổ luộc chín hoặc luộc chín rồi bỏ vỏ, phơi khô hoặc thái lát phơi khô.

Dược liệu thái lát: Lát mỏng gần tròn, bên ngoài nhẵn mịn, màu trắng hoặc hơi phớt hồng. Chất rắn chắc, nặng, khó bẻ gãy. Không mùi, vị hơi đắng và chua.

Bạch thược chứa thành phần hóa học đa dạng, bao gồm tinh bột, nhựa, tannin, paeonol, paeoniflorin, sistosterol, calci oxalate, tinh dầu, chất béo,…

Công dụng của Bạch Thược 

Theo y học cổ truyền

Theo Đông y, Bạch thược có vị đắng chua, hơi chát, quy vào 3 kinh: Can, tỳ, phế, có tác dụng bình can, chỉ thống, dưỡng huyết, điều kinh, liễm âm, chỉ hàn, tiêu viêm, làm mát, lợi tiểu.

Tác dụng

Bạch thược chữa đau bụng, tả lỵ do ruột co bóp quá mạnh, lưng ngực đau, chân tay nhức mỏi, nhức đầu, hoa mắt, bệnh về mạch như viêm mạch huyết khối, tắc mạch, nghẽn mạch não, kinh nguyệt không đều, bế kinh, xích bạch đới, mồ hôi trộm, tiểu tiện khó. Ngày 6 – 12 g dạng thuốc sắc.

Để thuốc có hiệu quả hơn, tuỳ theo bệnh mà chế biến thích hợp.

Để sống có tác dụng mát dịu, chữa đau cơ bắp, nhức đầu hoa mắt, trị tả lỵ, cảm mao, giải nhiệt, tiểu tiện khó, mồ hôi trộm.

Sao tẩm chữa kinh nguyệt không đều, xích bạch đới, bế kinh.

Theo y học hiện đại

Trong điều trị nhiễm trùng

Cao nước bạch thược có tác dụng kháng khuẩn trên Shigella, Vibrio cholerae, Staphylococcus, Salmonella, Corynebacterium diphtheriae.

Trong điều trị chống co thắt

Nước sắc bạch thược, ở nồng độ thấp gây ức chế, nồng độ cao, lúc đầu hưng phấn, sau ức chế.

Nước sắc bài "bạch thược cam thảo thang", liều thấp có tác dụng kích thích sự co bóp bình thường, liều cao gây ức chế.

Nếu kích thích ruột thỏ từ trước bằng acetylcholin hoặc histamin, tác dụng ức chế rất rõ.

Trong tác dụng kháng cholin

Cao methanol 50% và hoạt chất paeoniflorin có tác dụng anticholinergic trên chuột cống trắng in vivo mà biểu hiện là tác dụng chống co thắt, chống tiêu chảy. Ngoài ra, còn tác dụng giảm đau.

Bài thuốc kinh nghiệm

Trị váng đầu

Có kèm theo hoa mắt, ù tai, cơ bắp run giật, chân tay tê dại.

Dùng bài Bổ can thang (Y tông kim giám): Bạch thược 20g, Đương quy, Thục địa mỗi thứ 16g, Táo nhân 20g, Mạch môn 12g, Xuyên khung và Mộc qua mỗi thứ 8g, Cam thảo 4g, sắc nước uống.

Trị chứng co giật cơ

Chủ yếu cơ cẳng chân co rút

Dùng bài Thược dược Cam thảo thang ( Thương hàn luận): Bạch thược, Cam thảo, mỗi thứ 16g, sắc uống.

Hoặc dùng bài: Thược dược 30g, Quế chi, Cam thảo mỗi thứ 15g, Mộc qua 10g, ngày 1 thang, sắc uống. 

Trị tiểu đường

Cam thảo giáng đường phiến: Cam thảo sống 8g, Sinh Bạch thược 40g.

Thuốc bổ máu

Có tác dụng với chứng: Thiếu máu, da xanh xao, đau tức sườn ngực, cơ thể yếu, mồ hôi trộm, kinh nguyệt không đều.

Tin tức liên quan